Na de verzegeling, de ontzegeling

Geschreven door Antoine Van Eeckhout

In een eerder artikel gingen we in op de procedure van de verzegeling en de verregaande inperking van de beheers- en beschikkingsbevoegdheid van de personen die gerechtigd zijn op de goederen. Daarbij verduidelijkten we dat het niet de bedoeling is dat de verzegeling langdurig wordt gehandhaafd en dat het eerder een voorbereidingshandeling is op een eventuele, latere boedelbeschrijving. Maar eerst moet er worden ‘ontzegeld’…

Na de verzegeling, volgt de ontzegeling

De ontzegeling komt neer op een opheffing van de toestand onbeschikbaarheid van de goederen. Dit houdt in dat de Vrederechter met de griffier ter plaatse gaat, om de zegels voorlopig of definitief te verbreken. De goederen komen dan terug ter beschikking van de rechthebbenden.

Net zoals de verzegeling vindt de ontzegeling niet automatisch plaats. De vordering moet worden ingesteld via een eenzijdig verzoekschrift aan de vrederechter, uitgaande van de personen die een belang kunnen laten gelden op de verzegelde goederen (erfgenamen of deelgenoot, schuldeiser die de zegels deed leggen, schuldeiser met uitvoerbare titel, …).

Voorafgaandelijk aan de ontzegeling moeten voormelde belanghebbende personen worden aangemaand om hierbij aanwezig te zijn. Deze aanmaning gaat uit van de persoon die de ontzegeling vordert. Of de aangemaande personen ook effectief verschijnen of niet, is van geen belang voor de ontzegeling. Deze kan gewoon doorgaan.

Tussen het moment van de verzegeling en de definitieve ontzegeling moeten ten minste drie dagen verlopen. Alle betrokkenen moeten immers worden ingelicht over het tijdstip van de ontzegeling en de gelegenheid worden geboden aan de werkzaamheden van de boedelbeschrijving deel te nemen.

Tijdelijke en gehele/gedeeltelijke ontzegeling

Soms zijn er omstandigheden die maatregelen van bewaring van de verzegelde voorwerpen noodzakelijk maken. Zo onder meer de bescherming van de verzegelde goederen tegen weersomstandigheden, het tegengaan van verval/schade, het uitvoeren van herstellingen, het beletten van verderf van eetwaren, een opsporen van een testament, … In dergelijke gevallen kan het nodig zijn dat de zegels tijdelijk worden weggenomen. De tijdelijke ontzegeling wordt bevolen door de Vrederechter, op eenzijdig verzoekschrift. Eenmaal de reden van de tijdelijke ontzegeling een einde heeft genomen, worden de zegels onmiddellijk ambtshalve teruggelegd.

De vrederechter kan echter ook de gehele of gedeeltelijke definitieve ontzegeling bevelen, onder verplichting om dadelijk de boedelbeschrijving te doen opmaken. De vrederechter vermeldt in zijn beschikking de omstandigheden die deze maatregel wettigen en benoemt daarop een notaris om een boedelbeschrijving op te maken en zorg te dragen voor de bewaring van de voorwerpen.

Het proces-verbaal van ontzegeling

Doorgaans wordt de ontzegeling gevolgd door een boedelbeschrijving.

Dit is evenwel niet het geval wanneer de ontzegeling “zuiver en eenvoudig” is, met name wanneer de reden van de verzegeling vervallen is en niemand zich tegen de ontzegeling verzet (vb. vordering van schuldeiser is vereffend door de erfgenamen, herwonnen verstandhouding tussen erfgenamen, …). Dit wordt door de vrederechter vermeld in het proces-verbaal van ontzegeling.

Verzet

Tot slot bestaat voor eenieder die van een rechtmatig belang doet blijken, de mogelijkheid zich te verzetten tegen de ontzegeling. Het gaat niet om een verzet tegen de ontzegeling an sich, maar wel tegen het feit dat de ontzegeling in afwezigheid van de verzetdoende partij zou plaatsvinden. Alle schuldeisers hebben het recht om verzet tegen de verzegeling te doen.

Het verzet wordt gedaan door een verklaring op het proces-verbaal van verzegeling, dan wel door het betekenen van een gerechtsdeurwaardersexploot aan de griffier van de vrederechter. Als het verzet wordt toegewezen, dan heeft dit tot gevolg dat de ontzegeling nooit zuiver en eenvoudig kan plaatsvinden en dat er derhalve altijd een boedelbeschrijving moet worden opgesteld.

Over de verplichting tot het opstellen van een boedelbeschrijving wordt in een volgend artikel ingegaan.